Cuộc sống không ngừng vận động, phát triển, ước mong của Bác là đất nước ta ngày càng hạnh phúc, văn minh, tiến bộ, sánh vai với các cường quốc trên thế giới, sống trong hòa bình, độc lập, tự do, dân chủ, giàu mạnh vững bền. Kết thúc bản Di chúc, Bác viết: “Điều mong muốn cuối cùng của tôi là: Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới. Đây cũng là mục tiêu, lý tưởng của Đảng ta, dân tộc ta từng bước hướng tới tương lai tươi sáng của dân tộc.

Thực hiện những lời căn dặn tâm huyết, chí tình, điều mong ước khát khao, cháy bỏng của Bác Hồ là vinh dự, tự hào là việc làm thường xuyên mỗi ngày với mỗi người chúng ta hôm qua, hôm nay và các thế hệ mai sau.

Tiếp tục 50 năm thực hiện Di chúc của Bác Hồ, hôm nay vẫn còn nhiều điểm mới quan trọng và bức thiết cần đi sâu để chúng ta thực hiện nghiêm lời căn dặn ân tình của Bác.

Một là, tiếp tục thực hiện lời dặn của Bác về xây dựng Đảng

Bác dặn cặn kẽ, “Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân.

Bác là người sáng lập và lãnh đạo Đảng ta. Để làm điều ấy, Bác phải bôn ba khắp năm châu bốn biển tiếp cận chủ nghĩa Mác - Lenin; hoạt động trong Quốc tế cộng sản; trải nghiệm trong phong trào cách mạng thế giới, tìm ra chân lý; tổ chức truyền bá lý luận cách mạng, giác ngộ thanh niên Việt Nam yêu nước đi đến thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Người thấu hiểu sứ mệnh lịch sử cao cả của Đảng và những phẩm chất chính trị, đạo đức, tư tưởng cần có của cán bộ, đảng viên để xứng đáng là đảng cầm quyền. Đó là điều Người quan tâm lớn nhất, thường xuyên luôn giữ cho Đảng thật sự trong sạch; thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng; thật sự là người lãnh đạo; thật sự là người đầy tớ trung thành của nhân dân.

Những điều Bác dặn trên đây, 50 năm qua, cán bộ, đảng viên ta luôn tu dưỡng, phấn đấu, thực hiện lời dạy ân cần của Bác. Tuy nhiên, trong hàng triệu đảng viên, cán bộ của cả nước với những trình độ nhận thức tư tưởng, cuộc sống và các cương vị công tác, thử thách khác nhau, khó tránh khỏi những người thực hiện không nghiêm, thậm chí vi phạm, vi phạm nghiêm trọng những lời Bác dặn. Họ đã tự đánh mất uy tín, địa vị, vai trò và lòng tin của chính họ đối với nhân dân, đối với Đảng.

Trong điều kiện kinh tế thị trường hội nhập với thế giới, đất nước tiếp tục đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội, một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả những người giữ cương vị quan trọng, từng vào sinh ra tử trong chiến tranh chống ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc, đến nay vẫn bị gục ngã trước uy lực, cám dỗ của đồng tiền, danh lợi cá nhân. Họ “thuộc” Di chúc của Bác Hồ, nhưng lại không “thấm nhuần” lời dặn của Bác là phải “thường xuyên tự phê bình và phê bình”; phải đoàn kết và thống nhất trong Đảng; phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật sự trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Họ đã bị suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Họ tự phai nhạt lý tưởng, xa rời Đảng, chạy theo lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí trở thành thứ “giặc nội xâm” phản lại lợi ích của nhân dân, họ không còn là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân.

Hai là, tiếp tục bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau

Chủ tịch Hồ Chí Minh là bậc đại trí, đại nhân, đại dũng. Người luôn ở đỉnh cao của cuộc sống, nhìn xa, trông rộng, thấu hiểu cuộc đời. Người luôn chỉ rõ, cách mạng là sự nghiệp của quần chúng; quần chúng là người làm nên lịch sử. Quần chúng thanh niên là tương lai của dân tộc. Cách mạng là sự nghiệp không ngừng kế tiếp nhau các giai đoạn của lịch sử phát triển đất nước. Bác dặn lại Đảng ta phải hết sức chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau, đây là quy luật tất yếu và phải thấy đây là việc “rất quan trọng và rất cần thiết”. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau có nhiều thứ, trong đó Bác nhấn mạnh “Đảng phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng”, vừa “chuyên””.

Bác hiểu rất rõ thế hệ trẻ nước ta rất tốt, mọi việc hăng hái xung phong, có chí tiến thủ. Nhưng để trở thành lớp người kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng thì phải có lý tưởng cách mạng, có đạo đức cách mạng, có tài năng, trí tuệ, phẩm chất là người chủ tương lai xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Bác hiểu tuổi trẻ dù nhiệt tình, hăng hái nhưng thiếu từng trải nên Bác yêu cầu Đảng ta phải “chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ”. Đặc biệt, chăm lo giáo dục bồi dưỡng lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; giáo dục ý thức tự cường, tự tôn dân tộc; giáo dục đạo đức, lối sống, văn hóa văn minh tiến bộ, phát huy truyền thống, bản sắc dân tộc, tôn trọng đạo lý, yêu thương quý trọng con người, lòng tự hào dân tộc, không tôn thờ đồng tiền, chạy theo lợi ích vật chất tầm thường. Giáo dục thanh niên biết hy sinh phấn đấu làm chủ khoa học kỹ thuật công nghệ trong thời hiện đại, sánh vai với thanh niên các nước tiên tiến.

Ba là, tiếp tục có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân

Nhân dân là chủ thể, là đối tượng phục vụ mà Bác luôn hướng tới. Trọng dân, yêu thương dân, tận tình phục vụ dân, tin dân, quý dân, học dân, gần dân là những nét đặc trưng, nổi bật trong tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Người bôn ba khắp thế giới, tận tình hiến dâng sự nghiệp cả cuộc đời mình cũng chỉ vì dân. Theo Bác, dân là nước, nước là dân, dân phải giàu, nước mới mạnh, dân phải được hạnh phúc, tự do, dân chủ, bình an. Có được cuộc sống hạnh phúc đó, Đảng, Nhà nước phải thường xuyên “có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa” là cơ sở, là nền tảng, là cuộc sống đích thực cho ấm no, hạnh phúc của nhân dân bền vững. Kế hoạch thật tốt về phát triển kinh tế và văn hóa là kế hoạch khả thi, vững chắc, phù hợp với thời đại, với đất nước, với mọi người dân, không có người quá giàu, người quá nghèo, người bị bỏ lại phía sau. Kế hoạch phát triển kinh tế phải đồng bộ, song song, cân đối với phát triển văn hóa, đạo đức, lối sống của xã hội. Kinh tế phát triển, đời sống nhân dân được nâng lên nhưng xã hội phải văn minh, tiến bộ, không có tệ nạn xấu xa, không có đạo đức bị xuống cấp, giáo dục phải phát triển là hạt nhân đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội tiến bộ, là cơ sở đào tạo thế hệ trẻ xứng đáng chủ tương lai của đất nước thật sự vừa “hồng”, vừa “chuyên”.

Theo Bác, nhân dân ta chống thực dân, đế quốc giành độc lập, giữ non sông, bảo vệ con người, giống nòi, tất cả sẽ phát triển không ngừng; đất nước sẽ bừng sáng, Tổ quốc non sông sẽ không ngừng vẻ vang, rạng rỡ. Đó là quy luật tất yếu mà Bác đã chỉ ra với niềm tin sắt đá:

“Còn non, còn nước, còn người
Thắng giặc Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay”.

Biết bao nhiêu điều tâm huyết Bác dặn lại Đảng ta, nhân dân ta, các tầng lớp đồng bào trong cả nước không sót một ai, không thiếu điều gì chỉ với một ước vọng sao cho nhân dân ta, đồng bào ta thật sự ấm no, tự do, hạnh phúc, nước nhà độc lập giàu mạnh sánh vai với các cường quốc trên thế giới và “góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”. Hôm nay và mai sau, chúng ta vẫn mãi thực hiện một cách cẩn trọng, nghiêm túc những lời căn dặn thiêng liêng trong bản Di chúc lịch sử nhằm thỏa nguyện lòng mong ước của Người và xứng đáng với sự hy sinh, lòng tin yêu của Người với con cháu mai sau.

PGS. TS. Trần Quang Nhiếp